امام رضا علیه السلام که به امام رئوف نیز معروف شده اند، احادیث بسیاری....
امام رضا علیه السلام که به امام رئوف نیز معروف شده اند، احادیث بسیاری در باب کرامت های اخلاقی دارند که با رعایت حتی یکی از انها، می توانیم همان مدینه ی فاضله ی موعود را در همین زمان به وجود آوریم.
به این روایت توجه کنید:
در شگفتم از آن کس که بردگان را با دارایی خود می خرد و آزاد میکند؛ چگونه آزادگان را با اخلاق خوش خود نمی خرد . (1)
کم هزینه ترین راه برای خوشحال سازی اطرافیان، یک لبخند ساده است. یک تغییر کوچک در اندام صورت می تواند چهره را تبدیل به یک چهره دوست داشتنی کند و یا بر عکس باعث دور شدن اطرافیانمان شود.
-مسلم است در هنگام ورود به منزل، همسران در مواجهه با یکدیگر می توانند با ترسیم لبخند بر چهره شان موجبات آرامش و سکون را در طرف مقابل فراهم آورند.
-می دانیم که لبخند پدر یا مادر به فرزند در هنگام گفتار فرزندشان، باعث ایجاد و تقویت اعتماد به نفس در او خواهد شد.
-تجربه کرده ایم که حضور مدیر متبسم در محل کار انگیزه فوق العاده ای را در کارکنان برای خودشکوفایی و ارتقای کارایی باعث خواهد شد.
-بارها دیده ایم که لبخندهای یک فروشنده اثرات معجزه واری را در جذب و حفظ مشتری دارد.
و البته مثال هایی از این دست …
بسیار دور از ذهن خواهد بود که عکس العمل اطرافیان و مخاطبان در مواجهه با لبخند، چیزی به جز لبخند و استقبال گرم و مهربانانه باشد.
چرا که دوست داریم نیکی را با نیکی پاسخ دهیم. اما کار وقتی مشکل می شود که عمل به دور از مهربانی باشد و عکس العمل بخواهد که از روی عطوفت صورت پذیرد.
اینجاست که باید اطرافیانمان را با خلق نیکو مدیریت کنیم. اگر در هنگام رانندگی، تصادفی رخ دهد و یکی از رانندگان خشمگینانه بر سر دیگری فریاد بزند، بسیار سخت است که راننده دوم خود را کنترل نموده و بتواند با ارائه چهره متبسم، طرف مقابل را مدیریت کند و نگذارد که خشم ایجاد شده به وی نیز منتقل شود.
بد نیست امتحان کنیم:
1-وارد منزل می شویم، همسرمان بی درنگ و با دیدن ما زبان به گلایه از رخدادی می گشاید؛ لبخند بزنیم تا آرام شود.
2-از منزل خارج می شویم، همسایه مان از نحوه پارک خودروی ما ایراد می گیرد، لبخند بزنیم.
3-ارباب رجوعی از روند انجام کارش در محیط کار ما گلایه می کند، بی آن که اهمال های خود را توجیه کنیم، لبخند بزنیم.
4-فرزندی از مقایسه زندگی خود با زندگی همسالانش به تنگ آمده است، نزد ما زبان به گلایه می گشاید، بی آن که از قدرت والدی خود استفاده کنیم، بزرگوارانه لبخند بزنیم.
و البته باز هم مثال بی شمار است…
آن گاه این ما هستیم که دیگران و اتفاقات پیرامون خود را مدیریت می کنیم، نه آن که هر کدام از شهروندان و افراد خانواده سهم بسزایی در شکل گیری و برون داد خلقیات ما داشته باشند.
یک بار دیگر عبارت ابتدایی این متن را که از امام رئوف و مهربانی حضرت امام رضا علیه السلام است مرور کنیم و چه خوب است به تأسی از امام رضا علیه السلام شادی دل دیگران را با اهدای یک لبخند ایجاد نماییم:
بعد از انجام واجبات، کارى بهتر از ایجاد خوشحالى براى مؤمن، نزد خداوند بزرگ نیست. (3)
معیار فقط عمل
کلینى در کافى به سند خود از مردى بلخى روایت مىکند که گفت: با امام رضا علیه السلام در سفر به خراسان همراه بودم.
پس روزى خواستار غذا شد و خادمان سیه چرده خود را نیز بر سفره خود نشاند یکى از یارانش به او عرض کرد: اى کاش غذاى اینان را جدا مىکردى.
فرمود: پروردگار تبارک و تعالى یکى است و مادر و پدر هم یکى و پاداشها بسته به اعمال و کردارهاست. (4)
نکویی پنهان
کلینى در کافى به سند خود از الیسع بن حمزه نقل کرده است که گفت: در مجلس ابوالحسن رضا علیه السلام بودم. مردم بسیارى به گرد آن حضرت حلقه زده بودند و از وى درباره حلال و حرام پرسش مىکردند که ناگهان مردى بلند قامت و گندمگون داخل شد و گفت: السلام علیک یابن رسول الله. من یکى از دوستداران تو و پدران و نیاکان تو هستم، من از حج باز مىگردم و خرجى خود را گم کردهام و با آنچه همراه من است نمىتوانم به یک منزل هم برسم، پس اگر صلاح بدانى که مرا به دیارم روانه کنى که براى خدا بر من نعمتى دادهاى و اگر به شهرم رسیدم آنچه از تو گرفتهام به صدقه مىدهم.
امام به او فرمود: بنشین خدا تو را رحمت کند.
آنگاه دوباره با مردم به گفت و گو پرداخت تا آنان پراکنده شدند و تنها سلیمان جعفرى و خیثمه و من مانده بودیم.
پس امام فرمود: اجازه مىدهید داخل شوم
سلیمان گفت: خداوند فرمان تو را مقدم داشت.
پس امام برخاست و به اتاقش رفت و لختى درنگ کرد و سپس بازگشت و در را باز کرد و دستش را از بالاى در بیرون آورد و پرسید: آن خراسانى کجاست؟
پاسخ داد: من اینجایم.
فرمود: این دویست دینار را برگیر و در مخارجت از آن استفاده کن و بدان تبرک جو و آن را از جانب من به صدقه بده. اکنون برو که نه من تو را ببینم و نه تو مرا.
مرد بیرون رفت. سلیمان به آن حضرت عرض کرد: فدایت شوم بخشش بزرگى کردى و رحمت آوردى، پس چرا چهره از او پوشاندى؟
فرمود: از ترس آن که مبادا خوارى خواهش را در چهره او ببینم. مگر این سخن رسول خدا را نشنیدى که مىگوید: آن که به نهان نکویى آورد با هفتاد حج برابرى مىکند و آن که پلیدى و زشتى را اشاعه مىدهد، مخذول و خوار است و کسى که در نهان گناه کند، آمرزیده است. (5)
ده خصلت مسلمان
حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
عقل شخص مسلمـان تمـام نیست, مگر ایـن که ده خصلت را دارا بـاشـد: 1ـ از او امید خیر باشد. 2ـ از بدى او در امان باشند. 3ـ خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد. 4ـ خیر بسیار خود را اندک شمارد. 5ـ هـر چه حـاجت از او خـواهنـد دلتنگ نشـود. 6ـ در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود. 7ـ فقـر در راه خـدایـش از تـوانگـرى محبـوبتـر بـاشــد. 8ـ خـوارى در راه خـدایـش از عزت بـا دشمنـش محبـوبتـر بـاشــد. 9ـ گمنـامـى را از پـر نـامـى خـواهـانتـر بـاشـد. 10ـ سپس فـرمـودند: دهمى چیست و چیست دهمى ؟ به ایشان گفته شـد: چیست؟ فـرمـودند: احـدى را ننگـرد جز ایـن که بگـویـد او از مـن بهتـر و پـرهیز کـارتـــر است. (6)
خوش بینی به خدا
حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
به خداوند خوشبین باش, زیرا هر که به خدا خوشبین باشد, خدا با گمان خـوشِ او همراه است.
و هر که به رزق و روزى اندک خشنود باشد, خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد.
و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد, بارش سبُک و خانـواده اش در نعمت باشد و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت رساند. (7)
امام رضا علیه السلام که به امام رئوف نیز معروف شده اند، احادیث بسیاری در باب کرامت های اخلاقی دارند که با رعایت حتی یکی از انها، می توانیم همان مدینه ی فاضله ی موعود را در همین زمان به وجود آوریم.
به این روایت توجه کنید:
در شگفتم از آن کس که بردگان را با دارایی خود می خرد و آزاد میکند؛ چگونه آزادگان را با اخلاق خوش خود نمی خرد . (1)
کم هزینه ترین راه برای خوشحال سازی اطرافیان، یک لبخند ساده است. یک تغییر کوچک در اندام صورت می تواند چهره را تبدیل به یک چهره دوست داشتنی کند و یا بر عکس باعث دور شدن اطرافیانمان شود.
-مسلم است در هنگام ورود به منزل، همسران در مواجهه با یکدیگر می توانند با ترسیم لبخند بر چهره شان موجبات آرامش و سکون را در طرف مقابل فراهم آورند.
-می دانیم که لبخند پدر یا مادر به فرزند در هنگام گفتار فرزندشان، باعث ایجاد و تقویت اعتماد به نفس در او خواهد شد.
-تجربه کرده ایم که حضور مدیر متبسم در محل کار انگیزه فوق العاده ای را در کارکنان برای خودشکوفایی و ارتقای کارایی باعث خواهد شد.
-بارها دیده ایم که لبخندهای یک فروشنده اثرات معجزه واری را در جذب و حفظ مشتری دارد.
و البته مثال هایی از این دست …
بسیار دور از ذهن خواهد بود که عکس العمل اطرافیان و مخاطبان در مواجهه با لبخند، چیزی به جز لبخند و استقبال گرم و مهربانانه باشد.
چرا که دوست داریم نیکی را با نیکی پاسخ دهیم. اما کار وقتی مشکل می شود که عمل به دور از مهربانی باشد و عکس العمل بخواهد که از روی عطوفت صورت پذیرد.
اینجاست که باید اطرافیانمان را با خلق نیکو مدیریت کنیم. اگر در هنگام رانندگی، تصادفی رخ دهد و یکی از رانندگان خشمگینانه بر سر دیگری فریاد بزند، بسیار سخت است که راننده دوم خود را کنترل نموده و بتواند با ارائه چهره متبسم، طرف مقابل را مدیریت کند و نگذارد که خشم ایجاد شده به وی نیز منتقل شود.
بد نیست امتحان کنیم:
1-وارد منزل می شویم، همسرمان بی درنگ و با دیدن ما زبان به گلایه از رخدادی می گشاید؛ لبخند بزنیم تا آرام شود.
2-از منزل خارج می شویم، همسایه مان از نحوه پارک خودروی ما ایراد می گیرد، لبخند بزنیم.
3-ارباب رجوعی از روند انجام کارش در محیط کار ما گلایه می کند، بی آن که اهمال های خود را توجیه کنیم، لبخند بزنیم.
4-فرزندی از مقایسه زندگی خود با زندگی همسالانش به تنگ آمده است، نزد ما زبان به گلایه می گشاید، بی آن که از قدرت والدی خود استفاده کنیم، بزرگوارانه لبخند بزنیم.
و البته باز هم مثال بی شمار است…
آن گاه این ما هستیم که دیگران و اتفاقات پیرامون خود را مدیریت می کنیم، نه آن که هر کدام از شهروندان و افراد خانواده سهم بسزایی در شکل گیری و برون داد خلقیات ما داشته باشند.
یک بار دیگر عبارت ابتدایی این متن را که از امام رئوف و مهربانی حضرت امام رضا علیه السلام است مرور کنیم و چه خوب است به تأسی از امام رضا علیه السلام شادی دل دیگران را با اهدای یک لبخند ایجاد نماییم:
” مَنْ فَرَّجَ عَنْ مُؤْمِن فَرَّجَ اللّهُ عَنْ قَلْبِهِ یَوْمَ القِیمَهِ ”
هر کس اندوه و مشکلى را از مؤمنى برطرف نماید، خداوند در روز قیامت اندوه را از قلبش برطرف سازد. (2)
” لَیْسَ شَىْءٌ مِنَ الاْعْمالِ عِنْدَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ بَعْدَ الْفَرائِضِ أَفْضَلَ مِنْ إِدْخالِ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِ ”
بعد از انجام واجبات، کارى بهتر از ایجاد خوشحالى براى مؤمن، نزد خداوند بزرگ نیست. (3)
معیار فقط عمل
کلینى در کافى به سند خود از مردى بلخى روایت مىکند که گفت: با امام رضا علیه السلام در سفر به خراسان همراه بودم.
پس روزى خواستار غذا شد و خادمان سیه چرده خود را نیز بر سفره خود نشاند یکى از یارانش به او عرض کرد: اى کاش غذاى اینان را جدا مىکردى.
فرمود: پروردگار تبارک و تعالى یکى است و مادر و پدر هم یکى و پاداشها بسته به اعمال و کردارهاست. (4)
نکویی پنهان
کلینى در کافى به سند خود از الیسع بن حمزه نقل کرده است که گفت: در مجلس ابوالحسن رضا علیه السلام بودم. مردم بسیارى به گرد آن حضرت حلقه زده بودند و از وى درباره حلال و حرام پرسش مىکردند که ناگهان مردى بلند قامت و گندمگون داخل شد و گفت: السلام علیک یابن رسول الله. من یکى از دوستداران تو و پدران و نیاکان تو هستم، من از حج باز مىگردم و خرجى خود را گم کردهام و با آنچه همراه من است نمىتوانم به یک منزل هم برسم، پس اگر صلاح بدانى که مرا به دیارم روانه کنى که براى خدا بر من نعمتى دادهاى و اگر به شهرم رسیدم آنچه از تو گرفتهام به صدقه مىدهم.
امام به او فرمود: بنشین خدا تو را رحمت کند.
آنگاه دوباره با مردم به گفت و گو پرداخت تا آنان پراکنده شدند و تنها سلیمان جعفرى و خیثمه و من مانده بودیم.
پس امام فرمود: اجازه مىدهید داخل شوم
سلیمان گفت: خداوند فرمان تو را مقدم داشت.
پس امام برخاست و به اتاقش رفت و لختى درنگ کرد و سپس بازگشت و در را باز کرد و دستش را از بالاى در بیرون آورد و پرسید: آن خراسانى کجاست؟
پاسخ داد: من اینجایم.
فرمود: این دویست دینار را برگیر و در مخارجت از آن استفاده کن و بدان تبرک جو و آن را از جانب من به صدقه بده. اکنون برو که نه من تو را ببینم و نه تو مرا.
مرد بیرون رفت. سلیمان به آن حضرت عرض کرد: فدایت شوم بخشش بزرگى کردى و رحمت آوردى، پس چرا چهره از او پوشاندى؟
فرمود: از ترس آن که مبادا خوارى خواهش را در چهره او ببینم. مگر این سخن رسول خدا را نشنیدى که مىگوید: آن که به نهان نکویى آورد با هفتاد حج برابرى مىکند و آن که پلیدى و زشتى را اشاعه مىدهد، مخذول و خوار است و کسى که در نهان گناه کند، آمرزیده است. (5)
ده خصلت مسلمان
حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
عقل شخص مسلمـان تمـام نیست, مگر ایـن که ده خصلت را دارا بـاشـد:
1ـ از او امید خیر باشد.
2ـ از بدى او در امان باشند.
3ـ خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد.
4ـ خیر بسیار خود را اندک شمارد.
5ـ هـر چه حـاجت از او خـواهنـد دلتنگ نشـود.
6ـ در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود.
7ـ فقـر در راه خـدایـش از تـوانگـرى محبـوبتـر بـاشــد.
8ـ خـوارى در راه خـدایـش از عزت بـا دشمنـش محبـوبتـر بـاشــد.
9ـ گمنـامـى را از پـر نـامـى خـواهـانتـر بـاشـد.
10ـ سپس فـرمـودند: دهمى چیست و چیست دهمى ؟ به ایشان گفته شـد: چیست؟ فـرمـودند:
احـدى را ننگـرد جز ایـن که بگـویـد او از مـن بهتـر و پـرهیز کـارتـــر است. (6)
خوش بینی به خدا
حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
به خداوند خوشبین باش, زیرا هر که به خدا خوشبین باشد, خدا با گمان خـوشِ او همراه است.
و هر که به رزق و روزى اندک خشنود باشد, خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد.
و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد, بارش سبُک و خانـواده اش در نعمت باشد و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت رساند. (7)
:منابع