معرفی کتاب
ملتهب و چشم به راه، بر افق دیده دوخته ایم تا از آن دوردست ها، تک سواری پدیدار شود… و گردپای مرکّبش بر سرهایمان نشیند و خاک قدومش توتیای چشمانمان باشد.
بیاید که شریعت جاودانه محمّدی را از پیرایه ها بیالاید!
بیاید که طریقت پاینده ی علوی را به زیورها بیاراید!
بیاید که راه و رسم عدل و داد را دیگر باره بنمایاند… و خلاصه در یک کلام:
بیاید تا نهال مهر و ولای اسلام را، قرآن را، محمّد صلّى الله علیه و آله و سلّم را، علی و فرزندانش علیهم السّلام را بر دل های جهانیان بنشاند و به آب حیات بخش ظهورش، کویر تفتیده ی دل های مرده و شوره زار سرزمین های سوخته را حیات و آبادانی بخشد.
*******************************
آنچه خواندید، قطعه ای بود از کتاب « چشم انداز » که مجموعه شش سخنرانی و چهار متن حماسی در خصوص حضرت مهدی ارواحنا فداه است.
متن کتاب از آقای « اصغر صادقی » است که با ویراستاری « سیّد علی رضوی » توسط انتشارات آفاق ( تهران ـ 2847035 ) برای اوّلین بار در سال 1381 در 164 صفحه ی رقعی چاپ و منتشر شده است.
*******************************
اینک توجّه خوانندگان محترم را به چکیده ی بخش های این کتاب جلب می کنیم، تا با توجّه به رسالت نقل و انتقال حقایق دینی، جایگاه معرفت امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف نمایان تر شده و بتوانیم با آن حضرت، حتّی در آیینه ی نیایش، آشناتر شویم که مهدی امّت، بازمانده ی عترت است؛ عترتی که علی علیه السّلام آغازگر آن بود و سرانجام با قیام قطعی امام زمان علیه السّلام، صالحان وارثان زمین خواهند شد:
1 ـ رسالت نقل و انتقال حقایق دینی:
بزرگان و اندیشمندان قرون قبل کوشیدند تا اینک ما از حقایق دینی بهره مند باشیم، امّا ما به عنوان پیرو امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف در این برهه تاریخی، یعنی به فاصله ى چهارده قرن از دوران پیامبر صلّى الله علیه و آله و سلّم نسبت به حقیقت اعتقاد به امام عصر علیه السّلام، چه وظیفه ای داریم تا بتوانیم با انجام درست آن، پیشوای نیکان بعد باشیم.
آیا آن موقعیت های سخت پیشینیان، که فرهنگ پر بار و غنی را به ما منتقل کردند، در نسل ما نیز هست یا اینک راه برای این کار سهل تر است؟
ای کاش قدر نعمت ها را می دانستیم! ای کاش حداقل الفبای این فرهنگ را می شناختم تا با مایه ى غنی، در انتقال این فرهنگ، مؤثّر باشیم. دعای همیشگی ما این است:
بارالها « و تجعلنا فیها من الدعاه الی طاعتک »
و ما را از شمار کسانی قرار بده که دیگران را در دولت کریمه ات به اطاعت تو فرا بخوانند.
از طرفی دائم برای تعجیل فرج دعا می کنیم. حال سؤال این است که اگر ظهور همین سال محقق شود، من به عنوان دعوت کننده به طاعت الهی چه مقدار می توانم در دولت حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف مؤثّر باشم؟
آیا خود را مهیّای آن کرده ام؟
دعا کردن خوب است امّا کار بهتر را آن کسی می کند که هم دعا می کند و هم در راه آن تلاش می کند. هماهنگ با خواسته اش از خدای متعال، قدم در پی جوئی و کسب اعتقادات صحیح بر می دارد و در انتقال آن به نسل بعدی می کوشد.
*******************************
2 ـ جایگاه معرفت امام عصر علیه السّلام:
برای آنکه بدانیم که این اعتقاد چقدر مهّم است که موظّف به انتقال آن به نسل بعدی هستیم، باید اندکی بیشتر با جایگاه آن آشنا شویم. پیش از آنکه امام دوازدهم عجّل الله تعالی فرجه الشریف به دنیا بیاید، کتاب الهی از آن وجود مقدّس و دولت شکوهمندش سخن گفته است. پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله و سلّم، امیرالمؤمنین و امام های بعدی علیهم السّلام همه از او سخن گفته اند.
در سوره 21 آیه 106، نهج البلاغه حکمت 200 و … سخن از مهدی علیه السّلام است. در این حکمت، دنیا به شتر بدخویی تعبیر شده که به جهت محبّت به فرزندش، با دوشنده اش بد خلقی می کند تا مقداری شیر برای فرزند باقی بگذارد. اینک دورانی را سپری می کنیم که دوشنده ها در حال دوشیدن شترند؛ امّا آن روز فرا خواهد رسید که فرزند شتر، از شیر مادر بنوشد و حکومت جهان از یوغ دوشندهها خارج شده و خلیفه خدا، مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف حاکم جهان گردد.
پیروان آن امام همام تا آن روز در تلاش برای شناخت بیشتر و شناساندن گسترده تر آن امامند که می دانند اگر بدون آن شناخت، دارفانی را وداع کنند به مرگ جاهلی مرده اند و مرگ جاهلی، مردن کفر و نفاق و گمراهی است. پس این باوری نیست که از کنار آن ساده رد شویم و یا پی گیری آن را به تعویق بیندازیم.
فرصت های مناسبی که در طول سال مثل نیمه های شعبان و یا جمعه ها پیش می آید برای کسب معرفت امام عصر علیه السّلام بسیار مناسب است . در این مناسبت ها، مباحث مربوط به امام عصر ارواحنا فداه را بیشتر بشناسیم.
مبحث « غیبت » از آن بحث هایی است که هر کس به ظاهر آن توجّه کند، گمان می کند امام در غیبتش از احوال او بی خبر است. امّا کدام حجّت الهی را سراغ دارید که از امّتش غافل باشد اگر چنین باشد او دیگر حجّت بر مردم نخواهد بود.
پس در واقع، غیبت امام، به ما بر می گردد و گرنه او حاضر است و در همین زمین ما حضور دارد. او چشم بینای خداست . باید مراقب خود باشیم . مبادا لحظه ای غفلت از آن سرور!
حال، اگر در اینحال مراقبه و اخلاص و توجّه و تقوی و انتظار، اجل سر رسد و ما توفیق درک دوران نورانی حکومت جهانی امام عصر ارواحنا فداه را نداشته باشیم، مسلم آنکه ضرر نکرده ایم .
اگر به اعتقاد خود، ثابت و پایدار مانده باشیم و در همین مناسبت هاست که امام را محور دین می شناسیم. هیچ عملی از اعمال ما بدون معرفت و شناخت آن حضرت مقبول نیست:
« اشهد ان بولایتک تقبل الاعمال »
من گواهی می دهم که به ولایت تو، اعمال پذیرفته می شود.
و نیز می شناسد که دوره ى غیبت، دوران سختی است. خطر از همه طرف به او هجوم می آورد و او باید تمام گردنه ها را پشت سرگذارد. و باز هم این توفیق، برای کسی که بیشتر با مقام امامت آن حضرت آشنا باشد؛ نصیب می گردد و می شناسد که امام دوستدار اوست، دعاگوی اوست، متوجّه اوست. شرط انصاف نیست که ما دوستدار امام نباشیم، دعاگوی او نباشیم، توجّه به او نکنیم.
*******************************
3 ـ آشنائی با امام عصر علیه السّلام در آیینه ی نیایش:
امام علیه السّلام صفات کلّی امامت را دارد، پس هر کلام که در شناخت امامان علیهم السّلام در اختیار داریم، در مورد امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف ساری و جاری است. مثلاً:
« من فارقه فهالک »
هر کس امام را رها کند، هلاک شده است.
در این وضعیت است که غیبت امام علیه السّلام چندان تأثیری در شخصی که شناسای آن حضرت است ایجاد نمی کند. امام در غیبتش، حاضر است. « غیبت » در مقابل « ظهور » است نه « حضور » !
حال برای این امام که از حال ما بی خبر نیست چه مقدار دعا کرده ایم؟
برای رفع مشکل بزرگ « غیبت » چه مقدار به درگاه الهی ناله کرده ایم؟
اگر خودمان یا فرزندمان گرفتار شود ( مریضی , سختی , و… به او یا به خودمان وارد شود) چگونه و چه مقدار به درگاه الهی ملتجی می شویم و ملتمسانه دعا می کنیم؟ آیا برای امام خود که محور اساسی خلقت است این چنین دعا کرده ایم؟
شناخت امامت باید آن قدر در ما قوّت گیرد که با شنیدن هر نکته و یا با دیدن هر منظره حتّی هلال ماه نیز به یاد امام زمان علیه السّلام بیفتیم .
*******************************
4 ـ مهدی امّت، بازمانده ی عترت:
چهره اعتقاد به امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف آن چنان روشن است که بیش از تولّد آن حضرت، در مورد غیبت، کتاب هایی تألیف شده است. گزارشی که از آن سال ها به دست ما رسیده حاکی از آن است که : علی طائی، علی کوفی، ابراهیم کوفی، حسن بطائنی، عباس ناشری، فضل بن شاذان، ابراهیم نهاوندی تحت عنوان « کتاب الغیبه » کتاب نوشته اند.
« بخاری » که سال میلاد امام عصر علیه السّلام با سال آخر عمر او هم زمان بوده در کتاب الاحکام صحیح خویش از امام زمان ارواحنا فداه نام می برد. « ابوداود » در سنن، کتاب المهدی دارد.
« مسلم نیشابوری » که یک سال بعد از آغاز امامت امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف از دنیا رفته در دو باب جداگانه از صحیح خود (باب الفتن و اشراط الساعه و نیز باب نزول عیسی) احادیث مهدی علیه السّلام را گرد آورده است و هکذا سایر بزرگان فریقین.
از طرفی وقتی به حدیث مقبول و متواتر فریقین یعنی « حدیث ثقلین » می نگریم، می بینیم که باید امام در کنار قرآن تا قرآن باقی است؛ باقی باشد.
یازده امام آمده و با مظلومیّتی وصف ناشدنی، به شهادت رسیدند؛ امّا دوازدهمین آنها موعودی است که جهان در انتظار اوست . همان موعودی که امیرالمومنین با خطاب « یا بن حره الدما » از او یاد می کند.
ابن ابی الحدید شارح نهج البلاغه و محمّد ابوالفضل ابراهیم، مصحّح و ویراستار آن، هیچ کدام نتوانسته اند معنای « ای فرزند آزاده ی کنیزان » را متوجّه شوند.امّا ما براحتی با توجّه به اینکه تاریخچه ى زندگی مادر گرامی امام عصر ارواحنا فداه – حضرت نرجس خاتون سلام الله علیها – , را در اختیار داریم؛ معنای آن را دقیقاً منطبق با والده ى ماجده ى امام عصر علیهما السّلام می بینیم.
آری او خواهد آمد؛ امّا امید آنکه ما نیز سهمی از آن روز و برای آن روز داشته باشیم.
*******************************
5 ـ علی علیه السّلام در آغاز، مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف درانجام:
« عمربن عبدالعزیز » وقتی به عدالت امیرالمومنین علیه السّلام می نگرد، می گوید:
« انسی من قبله و اتعب من بعده »
پیشینیانش را به فراموشی سپرد و آیندگانش را به زحمت افکند, چرا که هر که طعم آن حکومت را چشید، دیگر تن به هر حکومتی نمی داد. امّا ما به او می گوئیم بار دیگر نام امیرالمؤمنین زنده خواهد شد؛ امّا این بار نه فقط در کوفه بلکه از کوفه و برای کلّ جهان. همان حکومتی که آن حضرت علیه السّلام چنین از آن یاد می کند:
« الا و فی غد و سیاتی غد بما لا تعرفون »
آگاه باشید در آینده روزی خواهد آمد , آن چیزی که شما نمی دانید.
سپس در ادامه ى این خطبه (138) صفاتی را از دولت عدل الهی بیان می کند.
امّا آنچه ما باید از آن پند گیریم، نگاهی به فتنه های زمان امیرالمؤمنین علیه السّلام است. بنگریم تا ما در آن چنان فتنه هایی که در آخرالزمان سخت تر است، نلغزیم؛ فرزندانی را تربیت کنیم که در عرصه های اعتقادی نلرزند؛ حتّی اگر کوهها بلرزند.
اینک بشریّت باید به آستان دین و دیانت سربگذارد، ناله اش به آسمان بلند شود و بگوید:
« خدایا دیگر ما خلع سلاح شدیم. بدان امید که زودتر، هر چه زودتر، نظام عبادی، اقتصادی، فرهنگی، تربیتی آخرین دولت را نظاره گر باشیم. »
*******************************
6 ـ قطعیت ظهور امام زمان علیه السّلام:
شیعه با عید نیمه ی شعبان، به جهان اعلام می کند که ما برای آینده ى جهان، برنامه داریم، نظامی داریم جهانی. نه فقط در بُعد مادّی که در بُعد معنوی نیز جهان را زیر پوشش می گیرد.
امام باقر علیه السّلام نیز می فرماید:
« دولتنا آخرالدول »
حکومت ما آخرین حکومت هاست؛ چرا که کسی باقی نماند مگر آنکه قبل از ما به حکومت رسیده باشد.
آنچه از این فصل برمی آید این است که منتظران، نمی توانند بدون حسّاسیّت نسبت به این آینده درخشان باشند.
لذا :
1 ـ سعی در ازدیاد شناخت موعود منتظر عجّل الله تعالی فرجه الشریف دارند که پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
« من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیّه و مات میته کفر و نفاق »
و این شناخت منحصر به شناخت شناسنامه ای نشود.
2 ـ سعی در تمسّک به ثقلین دارند که پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
« ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی ابدا »
3 ـ سعی در کثرت دعا بر فرج دارند که حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف فرمودند:
« و اکثروا الدعا بتعجیل الفرج »
4 ـ سعی در ادب و احترام به امام عصر ارواحنا فداه و نام مبارک ایشان دارند همچون امام هشتم علیه السّلام.
5 ـ سعی در ادای تکالیف دینی در رجوع به فقهای جامع الشرایط دارند.
6 ـ همراه با معرفت جامع الاطراف، در راه آن حضرت عجّل الله تعالی فرجه الشریف نیز صبور و بردبارند.
7 ـ همراه با ادب ظاهری در ایستادن به نام مبارک آن حضرت ارواحنا فداه، در دستورها و فرامین حضرتش، چون و چرا نخواهند کرد.
*******************************
سرانجام در پایان کتاب، چهار قطعه ى ادبی به نام های: « سلام بر تو »، « طلوع صبح »، «طلیعه »، « پیمان »، همگی تحت عنوان « در هجر یار » آمده است.
نمونه ای از آن قطعه ها، در ابتدای این معرفی آمد. و اینک با بخش کوتاه دیگری، این معرفی را به پایان می بریم:
« ای عزیز، مهرت آن چنان دلمان را مالامال ساخته است که حتّی وارهانیدن خود را نیز از جانب تو، با همه ی سختی و درد و رنج، پذیرا می شویم و بر سر آنیم که در آن حال بسراییم:
مرا به هیچ بدادی و من هنوز بر آن ام
که از وجود تو مویی به عالمی نفروشم »
*******************************
بکوشیم تا فرزندانی تربیت کنیم که در عرصه های اعتقادی نلرزند، حتی اگر کوهها بلرزند
دعا کردن برای فرج امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف خوب است، امّا کار بهتر را آن کسی انجام می دهد که هم دعا می کند و هم در آن راه و هماهنگ با خواسته خدای متعال و کسب اعتقادات صحیح و انتقال آن به نسل بعدی می کوشد.