وجود مقدس رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم حبیب علی الاطلاق خدای متعال، و ولی علی الاطلاق اوست...
وجود مقدس رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم حبیب علی الاطلاق خدای متعال، و ولی علی الاطلاق اوست.
همین نسبت را امیرالمؤمنین صلوات الله علیه با رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم دارند؛ یعنی: خدای متعال، رسول الله صلی الله علیه و آله را برای خودشان خواسته اند، و امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را برای ایشان:
« ...نظر الله سبحانه الی اهل الارض نظره و اختارنی منهم ثم نظر نظره فاختار علیا اخی و وزیری و وارثی و وصیی و خلیفتی فی امتی ...»1 که بدلیل آیه شریفه مباهله نفس نفیس ایشان هستند.«..انفسنا و انفسکم...2
در واقع حقیقت هر خیری در خلقت، بعد از امیرالمؤمنین، حقیقت امیرالمؤمنین می باشد؛چون:
بفرموده رسول اکرم صلی الله علیه وآله به جابر بن عبدالله انصاری: « اول ما خلق الله نور نبیک ثم خلق منه کل خیر»3 وحقیقت وجود ایشان، وجود رسول الله، « فکانت نفسی نفس رسول الله صلی الله علیه و آله»4
لذا: عملاً حقیقت وجود غیر ایشان، وجود معظم له می باشد.
و به این ترتیب در واقع امیرالمؤمنین صلوات الله علیه فصل مشترک خدای متعال با رسول الله، و فصل مشترک آن دو با خلایق و خلایق با آن دو هستند.
و چون اصل در خلقت خدای متعال و شریعت، محبت خدای متعال به رسولش بوده
« ...اول ما خلق الله نور حبیبه محمد صلی الله علیه و آله»5 ( پرده اول)؛
پس به این ترتیب به تعبیر زیبای امروزی می شود گفت:
امیرالمؤمنین فصل مشترک عاشقی خدای متعال و رسول الله با یکدیگر و آنان با خلایق بوده؛ و نیز امیرالمؤمنین فصل مشترک عاشقی همه ی عوالم در رابطه با خدای متعال و حبیبش صلوات الله علیهما و آلهما می باشد (پرده دوم).
اگر حکایت خلقت چند پرده اصلی داشته باشد، پرده های اول و دوم آن، این دو هستند که گفته شد.
پس:
به این ترتیب اصل همه ی خوبی ها و زیبایی ها از آنِ حبیب علی الاطلاق خدای متعال محمّد مصطفی است صلی الله علیه و آله و سلم.
1-(الغیبه للنعمانی :۸۳ از امیرالمومنین علی علیه السلام)؛
2-(آل عمران:۶۱)
3-(بحار الانوار ۱۵ : ۲۴)،
4-(خصال ۲ : ۵۷۲ از امیرالمؤمنین علیه السلام)
5- (بحار الانوار ۲۵: ۲۵ از امیرالمؤمنین علیه السلام)
به دلالت آیه و واقعه ی مباهله، امیرالمؤمنین نفس نفیس رسول الله هستند، صلوات الله علیهما و آلهما؛ در واقع خدای متعال این نسبت را تعیین فرموده اند: "قل تعالوا ندع ابناءنا و ابناءکم و نساءنا و نساءکم و أنفسنا و أنفسکم"؛ (آل عمران: ۶۱)؛
به این ترتیب وقتی آن کمال و جلال و مجد و عظمت متعلق بوده باشد به مقام نورانی رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، پس همه ی آنها به نفس نفیس ایشان؛ یعنی امیرالمؤمنین سلام الله علیه تعلق دارد؛ مگر آنچه که با دلیل از این دایره خارج شده باشد؛ مانند: اوليت، و نبوت.
به این ترتیب است كه همه ی خوب ها و خوبان الهی در ولایت امیرالمؤمنین مي باشند: وجودشان از وجود ایشان، موجود شدنشان به ولایت ایشان؛
لذا: آنان اولاً امیرالمومنین هستند، بعد خودشان، صلوات الله و سلامه علیه و علیهم.
نظام حاکم در خلقت و شریعت، بین خالق و مخلوق، و بین معبود و عبد، نظام ولایی است؛ البته در هر کدام به تناسب مقتضیات آن عالم: در خلقت به امر «کن فیکون»، و در شریعت به امر باید و نباید.
و چنین است که همه ی خوب ها و خوبان الهی اولاً امیرالمؤمنین هستند؛ چون اصلاً معنی ولایت همین است: "اُولی به نفس" بودن؛ برتر و نزدیکتر از خود او به او بودن.
اینکه خدای متعال می فرماید: "النبی اولی بالمؤمنین من أنفسهم"؛ (احزاب: ۶)، در مورد همه ی مؤمنین؛
یعنی: همه ی انبیا و اولیا هم در طول تاریخ صادق است؛ یعنی: وجود مقدس رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم از خود آنان به خودشان نزدیک تر است، اولویت دارد، برتر است.
و به تصریح خود آن حضرت، ولایت ایشان همان ولایت الهی، و ولایت امیرالمؤمنین همان ولایت ایشان است: و «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» (تفسیر فرات: ۱۳۰)؛
تاکید اکید بر همین معناست: من بر هرکسی ولایت دارم، این علی است که ولایت دارد؛ و چنین است که ولایت امیرالمؤمنین، ولایت الهیه است که اُولی به همه ی خوب ها و خوبان است. و اهل معرفت و معنا کسانی هستند که این حقیقت را یافته اند که امیر المومنین، علی است؛
یعنی: بالاتر از مرتبه ایشان مرتبه ای نیست؛ مگر سرور او رسول الله که اعلی از ایشان است. و اهل معنا کسی است که مقید به ادب این معنا شده و به عنایت امیر علیه السلام و تولیت او، مولای آن مولا گردیده است.
چنین است که مقصد و مقصود در سیر متعالی الهی، در تعلیم و تربیت الهی، نیل به مقام شامخ ولایت علوی است؛ صراط مستقیم ایشانند، نهایت صراط هم ایشانند، پیکره و متن صراط هم ایشانند، امام و دلیل و راهنمای در صراط هم ایشانند.
صراط از ایشان شروع می شود و به ایشان ختم می شود. اولش ایشان است، آخر بی انتهایش هم ایشان است، ظاهرش ایشان است، باطنش هم ایشان است؛ "سدرةالمنتهی" ایشان هستند؛ یعنی: آن مقام و مرتبه ماقبل قله.
معمولاً در بیابان و در ادامه اش در دامنه تپه و یا کوه تا قله بوته های گیاه می روید؛ در عرف عرب به آن بوته یا درخت آخری که قبل از قله است، "سدرةالمنتهی" گفته می شود؛ آن مرتبه قبل از قله.
و آنچه مسلم است این است که در عالم باطن، در عالم معنا، آن"قله"، مقام منیع و مقام شامخ حقیقت و ولایت الهیه، وجود مقدس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم هستند، و ما قبل آن قله ی رفیع که "سدرةالمنتهی" است؛ امیرالمؤمنین صلوات الله و سلامه علیه می باشند.
عن أبي عبد الله الصادق (علیه السلام), قال: سألته عن قول الله عز وجل «وأن هذا صراطي مستقيما فاتبعوه»، قال: هو والله علي (علیه السلام) الميزان والصراط؛ (بصائر الدرجات۷۹:۱):
راوی می گوید از امام صادق علیه السلام درباره گفته خدای عزوجل «و ان هذا صراطی مستقیما فاتبعوه: حقیقت این است که این راه راست من است، از آن پیروی کنید» پرسیدم، فرمودند: بخدا سوگند علی علیه السلام همان میزان و صراط است.
امام صادق علیه السلام، بشنویم:
"السلام علیک یا رسول الله"
زائر خطاب به امیرالمؤمنین آنچه را که عرض شد، در زیارت ششم امیرالمومنین علیه السلام، در زیارت ایشان، از زبان و بیان صلوات الله علیه عرض می کند: "السلام علیک یا رسول الله"، در حالی که در برابر زائر وجود مقدس رسول الله صلی الله علیه و آله نیستند! در واقع زائر شهادت می دهد به اینکه امیرالمؤمنین صلوات الله علیه همان نفس نفیس رسول الله هستند.
"السلام علیک یا صفوة الله"
آن حقیقت خالص الهی وجود مقدس امیرالمؤمنین سلام الله علیه است.
"السلام علی من اصطفاه الله و اختصه"
امیرالمؤمنین فصل عاشقی خدای متعال است، برگزیده ی خدای متعال و رسولش است. آن کسی است که "واختاره من بریته".
"السلام علیک یا امیرالمؤمنین"
زائر عرض می کند: آقا! شما امیرالمؤمنین هستید؛ یعنی شما به مؤمنین علم و معرفت می خورانید، به جانشان می نشانید، به قلبشان وارد می کنید.
"السلام علیک یا یعسوب الدین"
یعسوب دین؛ یعنی سرچشمه ی دین. در عرف عرب به ملکه ی مادر یعسوب گفته می شود. ملکه ی مادر در رابطه با تربیت زنبورهای عسل و فعالیت آنها در تولید آن شهد شفا بخش نقش اول و منحصر بفردی را دارد.
"وقائد الغر المحجلین"
زائر عرض می کند: آقا! شما پیشوای هر کسی هستید که پیشانی سفید است، باطنی نورانی، ذهنی شفاف، و رویی سفید دارد.
"السلام علیک یا باب الله"
یعنی: هر کسی اگر خواسته باشد بر خدای متعال وارد شود، بایستی بر امیرالمؤمنین علیه السلام وارد شود؛ و به ولایت ایشان بر خدای متعال وارد شود.
"السلام علیک یا عین الله الناظرة"
وجود مقدس ولی الله، همان حقیقت گسترده در خلقت است، که فعلش همان فعل الله است؛ لذا: نظارت ایشان بر خلایق و اعمال آنها، همان نظارت خدای متعال بر خلایق است، اگر کسی این را باور کند، از خدای متعال حیا می کند که در خلوت و جلوت -خدای ناکرده- خلافی بکند؛ چرا که در محضر امیرالمؤمنین، و در مرآی امیرالمؤمنین است.
"و حکمته البالغه"
سبب استحکام و استواری در علم وفعلی که در خلقت و شریعت الهی است، امیرالمؤمنین است.
"ونعمته السابغة"
همه نعمتی که از سوی خدای متعال به همه ی خلایق، در همه ی عوالم فرو ریخته، امیرالمؤمنین است.
"السلام علی قسیم الجنة و النار"
هم نعمت خدای متعال امیرالمؤمنین است و هم نقمت خدای متعال امیرالمؤمنین است؛ پس به این ترتیب بهشت و جهنم از ایشان هستند و به ایشان خلق شده اند، پس بهشت و جهنم در اختیار ایشان است؛ لذا "قسیم الجنة و النار" بودن ایشان ، دلالت عقل نیز هست.
"السلام علی الأصل القدیم، والفرع الکریم"
زائر عرض می کند: آقا! اصل در خلقت شمایید؛ همان اصلی که فرع از اصلِ اصل است که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم بوده باشند. آن فرع، آن شاخه ی کریم و بخشنده که از کرامتش بقیه خلق شده اند، بهره مند شده اند، وجود مبارک شماست.
"السلام علی الثمر الجَنیّ، السلام علی أبی الحسن علی، السلام علی شجرة طوبی و سدرةالمنتهی"
سلام بر میوه رسیده (معنای کمال)؛ سلام بر ابوالحسن علی؛ سلام بر درخت طوبی و سدرت المنتهی.
هم همه ی خوبی ها ایشان هستند و هم همه خوب ها؛ چون به ولایت ایشان به این منزلت نائل شده اند؛ چون در ولایت ایشان هستند؛ لذا: زائر خطاب به ایشان عرض می کند:
"السلام علی آدم صفوة الله و نوح نبی الله و ابراهیم خلیل الله و موسی کلیم الله و عیسی روح الله و محمّد حبیب الله" صلی الله علیه و آله وسلم.
البته درباره رسول الله باید عرض شود، نه اینکه رسول الله از ایشان بهره برده اند، بلکه چون نفس نفیس ایشان امیرالمؤمنین است؛ ایشان امیرالمومنین هم هستند.
"و من بینهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین"
آقا! حقیقت تمام انبیا و صدیقین و شهدا و صالحین شما هستید.
"وحَسُن اولئک رفیقا"
ذیل آیه "اهدنا الصراط المستقیم" فرموده اند: کسانی که به صراط مستقیم هدایت شده باشند با کسانی خواهند بود که خدای متعال" أنعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین وحَسُن اولئک رفیقا"(نساء: ۶۹)،
و در مورد"حَسُن اولئک رفیقا " فرموده اند: آن کسی که رفیق خوبی است، همراه خوبی است، وجود مقدس امام زمان صلوات الله علیه است؛
یعنی: در واقع وجود مقدس امام زمان صلوات الله علیه هم جلوه امیرالمؤمنین هستند؛ تجلی امیرالمؤمنین در عالم هستند که همه ی بدی ها در این جلوه قلع و قمع می شوند، و همه ی خوبی ها جایگزین می شوند.
"السلام علی نورالأنوار و سلیل الأطهار و عناصر الأخیار"
آقا! شما حقیقت حقایق، چکیده ی پاکان و عنصر خوبان هستید.
با توجه به اینکه همه ی خوبی ها و زیبایی ها جلوه هایی از مقام نورانی امیرالمؤمنین هستند، و درخشش هایی از ایشان در ظلمت عالم می باشند؛ پس از آنِ ایشان هم هستند؛ لذا برای داشتن آنها، برای رسیدن به آنها، باید آنها را از خود ایشان طلب کرد؛ چطور؟
فرموده اند وقتی دعا می کنید مثل گرسنه ای دعا کنید که غذا طلب می کند؛ گرسنه ای که "مسکیناً و یتیماً و اسیرا" (انسان: ۸)؛
یعنی: فاقد همه چیز است و در معرض تباهی و در انتهای قهقرا و نداری، در این حالت به کسی رسیده که همه چیز از آن اوست، ودر اختیار او؛ با چه حالی از او طلب می کند؟
او نازنین خدای متعال و حبیب خداست، ناز داشتن حق ایشان است و نیاز کردن وظیفه ی ماست؛ لذا تمنا باید کرد، تضرع باید کرد، تائباً، راغباً باید صدایشان کرد، و اصرار و سماجت کرد، و تا کام دل برنیامده، دست از طلب برنداشت.
در مصباح کفعمی آمده که حضرت جبرئیل علیه السلام از سوی خدای متعال، در گیر ودار و گرفتاری جنگ، به خدمت رسول الله صلی الله علیه وآله مشرف شده و به ایشان عرض کردند: این گرفتاری باید به دست امیرالمؤمنین حل شود، و شما اگر می خواهید ایشان تشریف بیاورند، او را اینطور صدا بزنید:
" ناد علیا مظهر العجائب/تجده عونا لک فی النوائب/کل هم و غم سینجلی/بولایتک یا علی یا علی یا علی"؛ (ص۱۸۳)؛
حتی نام مبارک ایشان گره گشاست.
خلقت و شریعت، متن و منتهایی جز ایشان ندارد؛ لذا: هر دلی و دل هر صاحبدلی فقط وقتی به محضر مبارک ایشان وارد شده باشد قرار می گیرد، اطمینان پیدا می کند و راحت می شود. دیگر هیچ احساس دغدغه، کمبود معرفت و محبت و بندگی نسبت به خدای متعال در آن نیست، همه اش اطمینان است.
اصلاً مصداق اول"نفس مطمئنه" در آیه ی "یا أیتها النفس المطمئنة ارجعی الی ربک راضیة مرضیة فادخلی فی عبادی وادخلی جنتی"، امیرالمؤمنین هستند و بعد وجود مقدس سیدالشهدا، صلوات الله علیهما و آلهما.