شب نیمه شعبان، شب مبارک قدر است؛ زیرا همان شبی است كه ....
اسرار خوشبختی، قسمت چهل و هشتم:
شب و روز نیمه شعبان و صاحب آن؛
قدر شب نیمه شعبان:
شب نیمه شعبان، شب مبارک قدر است؛ زیرا همان شبی است كه «فِيهَا يُفرَقُ كُلُّ أمرٍ حَكِيمٍ»1؛ (در آن شب، هر کار استواری فیصله می یابد) و در بیان همان شب فرمودند: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ القَدرِ»2؛ (ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم) حال در این شب وجود مبارک امام زمان (علیه السلام) که حقیقت تقوای الهی است که داشتن ایشان داشتن خدای متعال است و پرده دار الهی (بر فضایح ما و اعمال ما) و برکت الهی (که با بودن با ایشان، حسن کم ما و اعمال و بهره از آنها زیاد میشود) است، به این دنیا نزول اجلال فرمودند؛
«يا وقايةَ اللهِ وستَرَهُ و بَركتَه»3. و چنین است موضوعیت قرائت سوره دخان و سوره قدر در این شب با این عنایت؛ (۵۵ بار یا بی عدد؛ به هر تعداد که با خواندن آن، حضور آن عزیز وجدان میشود.) برای تمنّای معرفت آن ليلة مباركة الهي، که حضرت زهرای مرضیه (سلام الله عليها) باشند و حقیقت ولایت الهی که در این شب دنیا را به قدوم خود مزین فرموده اند. و همچنین است اهمیت اعمال این شب به همین عنایت و فضیلت.
اهمیت روز نیمه شعبان؛ روز ولادت صاحب الزمان (علیه السلام)؛ یعنی احساس روشنایی خورشید پشت ابر. در آیه نور میفرماید که: نور الهی در ظرفی است که آن ظرف خود نیز درخشان است، مواقعی از زمان که با آن حقیقت الهی نسبت دارد نیز همانند ظرفی برای آن میباشد؛ به همین دلیل است که حال و هوای آن زمانها به مناسبت عید، یا عزا بودن، برای آن حقیقت، دلباز یا دلتنگ هستند؛ مسرور، یا اندوهگین میباشند.
چنین روزی هشیار باشیم تا از معنویت شب و روز آن، دل را سیراب کنیم. حال که برکت الهی به ما رو کرده، ما به آن پشت نکنیم و آن را پیش خود نگه داریم؛ در روزی و هفته ای و ماهی و سالی و عمری زندگی کنیم که امام زمان (علیه السلام)؛ یعنی صاحب و سرور ما در ما و زندگی و دنیای ما حضور یافته و هستند. به این ترتیب تذكّر بـه حضور ایشان را حفظ کرده و با وی زندگی کنیم که خدای متعال فرمود: «هُوَ مَعَكُم أينَ مَا كُنتُم»4؛
مگر روز نیمه شعبان صاحب الزمان (علیه السلام) به دنیا نیامده تا بماند، تا روزی که دنیا را آبادان کند؟ پس حالا که او همراه ماست، بیایید ما هم با او همراه باشیم تا آن روز موعود. مهم نیست آن، چه زمانی باشد، مهم این است که تا ما هستیم با او باشیم و گوش به او داشته باشیم.
سکوت او نیز مهربان است. به آن گوش دهید و معرفت و مهربانی او را نوش کنید. در فرهنگ زیبای شیعی ما، کم نیستند کسانی که آرزوی دیدار امام زمان (علیه السلام) را دارند؛ کسانی که بتوانند نگاهی به حضرتش بکنند. ولی آیا تا به حال دیده اید که کسی آرزویش این باشد که وجود مبارک ایشان نگاهی به او فرمایند؟ نگاه ما به ایشان، اگر خود حضرتش مدد فرمایند اتمام حجت برای خوبترین بودن است؛ ولی نگاه ایشان به ما خوبترین شدن است. اوّلی قرار گرفتن در جاده سعادت است، دومی سعید شدن است. اوّلی همان ایمان آوردن است، دومی مؤمن شدن. «السَّلامُ عليكَ يا غَوثَ المَلهوفين»5 (سلام بر شما ای پناه غم زدگان.)
در انتهای سفرۀ نورانی روز نیمه شعبان
نسخه جمعی و جامع تکلیف ما و راه برون رفت از نکبت و تیرگی و گمراهیها:
- او «ولى الله» است؛ پس او به ولایت الهی که دارد در همه کون و مکان و بر همه آدمیان و عالمیان و در آنها حضور ولایی دارد؛ یعنی بیش از خود آنان در آنان حضور دارد؛ هم در وجود و هم در موجودیّت؛ هستیِ هر چه در خلقت است، از هستیِ اوست، از نور ولایت اوست و هستی یافتن هر چیزی به ولایت او؛ پس اولاً، هر کسی بیش از آنکه از آنِ خود باشد، از آنِ اوست. ثانیا، باید توجّه به این حضور داشته و رعایت ادب آن را کرد.
- او «ولیّ امر» است؛ ولیّ امر و نهی است؛ یعنی در نظام تکوین آنچه باید جاری شود، به امر و اراده اوست و در نظام تشریع آنچه باید رعایت شود، مشیّت و رضایت اوست و چنین است که وجود مبارک ایشان، صاحب ما و صاحب کار ما هستند؛ و منظور از «کار» در اینجا شغل نیست؛ بلکه هر عمل و فعل نیک است که از هر کسی که سر بزند، به عنایت و هدایت و ولایت ایشان سر زده است؛ لذا انتساب آن به ایشان بالاتر از انتساب آن به انجام دهنده آن است؛ برخلاف فعل و عمل زشت که انتساب آن به عامل و فاعل آن است؛ زیرا او آن را در وانهاده شدن و واگذاری امورش به خود، انجام داده؛ لذا به اوست؛ پس اگر بزرگانی که سعادتِ داشتن ولایت ایشان را یافته بودند، توصیه میفرمودند که: اعمال صالح خود را از هر قبیل که هست نیابتاً از طرف ایشان و برای ایشان انجام دهید، مستند به این حكم عقل و نقل الهی بوده و هست..
- با توجه به این دو معنا؛ «ولیّ» و «ولیّ امر» بودن آن حضرت، میتوان و باید، با او و از آن او بود و برای او زندگی کرد، تا از حضیض ذلّت و شوربختی، رها و به اوج عزّت و نیک بختی در دنیا و آخرت رسید؛ در دنیا با یافتن او «معرفت» را یافته و با رعایت او به «ایمان» آراسته شده و با داشتن او ملتزم به «تقوا» گردیده و به این ترتیب، به نفسی مطمئن، قلبی آرام و خاطری آسوده و باطنی در امنیت آراسته گردید و در آخرت با مُهر رضایت او در جنّت او و با او بود؛
یاد ایام که هیچ وقت خالی نیست
آیۀ نور در قرآن مجید «اللهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالأرض...»6؛ يعنى وجود مبارک نور الهی که همان ولی وقت است که بزرگترین و برترین نشانه از اوست،
یار بی پرده از در و دیوار/ در تجلی است یا اولی الابصار
پس: با هوش به حضور او، و گوش به فرمان او، و چشم به دیدار او زندگی کنیم؛ تا در بند او، بی نیاز از بندگی غیر بوده و در بندگی حق تعالی باشیم.
نحوه ارتباط با امام زمان (علیه السلام)
امام باقر (علیه السلام) درباره معنای گفتار خدای تعالی: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَ رَابِطُوا»7 (ای کسانی که حضور مرا رعایت می کنید، شکیبایی کنید و دیگران را هم به شکیبایی وادارید و با یکدیگر پیوند و ارتباط برقرار کنید.) فرمود: «اصبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الفَرائِضِ وَصَابِرُوا عَدُوَّكُم وَ رَابِطُوا إِمَامَكُمُ المُنتَظَر» (صبر کنید بر گزاردن احکام شرع و شکیبایی ورزید در برابر دشمنانتان و آماده و حاضر باشید برای امامتان که در انتظار او هستید.) «و رابِطُوا إِمَامَكُم»8؛ (با امامتان ارتباط برقرار کنید).
این گونه: 1. توجه به حضور عالمگیر ایشان؛ چرا که او، ولیّ وقت و صاحب عصر و زمان است؛ «هُوَ الَّذِي فِي السَّمَاءِ إِلَهُ وَ فِي الأَرضِ إِلَهُ»9 (اوست که در آسمان ها معبود است و در زمین هم معبود است.) «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُم رَاكِعُونَ»10 (ولىّ شما، تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده، رعایت ادب حضور مرا کرده؛ همان کسانی که نماز برپامی دارند و در حال رکوع زکات میدهند.)
- با توجه به حضور ایشان نزد من؛ «هُوَ مَعكُم أَينَ مَا كُنتُم»11؛ (او با شماست هرجا که باشید.) «فَأَيْنَمَا تَوَلُّوا فَثَمَّ وَجهُ اللَّهِ»12. پس به هرجا رو کنید آنجا به سوی خداست.
- گوش کردن به ایشان؛ «السَّلامُ عَلَيْكَ يَا تَالِيَ كِتَابِ اللهِ وَ تَرْجُمَانَه»13 (سلام بر تو ای تالی کتاب خدا و تبیین کننده آن.) «وَإِذَا قُرِئَ القُرآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنصِتُوا لَعَلَّكُم ترحمون»14 (و هنگامی که قرآن خوانده شود به آن گوش فرا دهید و سکوت کنید تا مشمول رحمت شوید.)
- انتظار از راه رسیدن ایشان با توجه به انتظار خدای متعال در خلقت و کائنات؛ «فَانتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُم مِنَ الْمُنتَظِرِينَ»15؛ «أفضَلُ الأَعمَالِ إِنتِظَارُ الفَرَج»16؛ «كُلُّ مُتَوَقَّعٍ آت»17 هر چه انتظارش را برند، آمدنی است.
- دعا برای حضرتش که فرمودند: «أكثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعجِيلِ الفَرَج فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُم»18؛ (برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که همان فرج و و گشایش شما در آن است.)
فرج ما؟ یافتن ایشان (معرفت) و رعایت ادب حضور ایشان (ایمان) و داشتن ایشان (تقوا)؛ و بدین سان بودن و زندگی کردن با ایشان و برای ایشان.
- سؤال کردن و مسئلت از ایشان؛ اعم از علمی و معنوی و مادی؛ سپس به انتظار جواب از ایشان بودن؛ «فَاسْئَلُوا أهلَ الذِّكرِ إِن كُنتُم لَا تَعلَمُونَ»19؛ «وَاسئَلُوا اللهَ مِن فَضلِهِ»20 (و از فضل خدا بخواهید.)
منابع:
2 سوره قدر
3 زیارت آل یس
4 حدید: 4
5 زیارت نامه صاحب الزمان علیه السلام/ المجموع الرائق 1: 451
6 نور: 35
7 آل عمران: 200
8 غیبت نعمانی: 27
9 زخرف: 88
10مائده: 55
11 حدید: 4
12 بقره: 115
13 زیارت آل یس
14 اعراف: 204
15 اعراف: 71
16 کشف الغمه 2: 207
17 نهج البلاغه: خطبه 103
18 کمال الدین 2: 485
19 نحل: 43
20 نساء: 32