- ولادت امیرالمومنین علیه السلام
- بازدید: 13
سخن حضرت علی با ما
- ولادت امیرالمومنین علیه السلام
- بازدید: 13
بعضی کلام ها و سخن ها، هیچ زمان کهنه نمی شود، هر بار که آنها را می شنوی انگار همین الان از دهان صاحب آن بیرون آمده اند، مطلب سخن حضرت علی با ما، از همین نوع است، انگار حضرت همین الان با ما سخن می گویند.
حق همسایگی را پاس بدارید
«الله الله فى جیرانکم! فان النبى صلى الله علیه و آله و سلم اوصى بهم. و مازال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم یوصى بهم حتى ظننا انه سیورثهم» ؛ شما را درباره همسایگانتان سفارش مىکنم. زیرا پیامبر درباره ایشان سفارش فرموده است. و آنقدر آن جناب درباره آنها سفارش مىفرمود که ما پنداشتیم همسایه را از همسایه ارث خواهد داد.(1)
یکى از حقوق بسیار مهم که اسلام براى مسلمانان معین فرموده است، حق همسایگى است. امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوار خویش نقل مىکند که آنان از حضرت على علیه السلام نقل کردهاند که آن حضرت فرمود: مردم از پیامبر پرسیدند: اى پیامبر خدا، آیا در مال مسلمان غیر از زکات حق واجب دیگرى هم هست که باید آن را بپردازد؟ آن حضرت پاسخ داد: آرى! رسیدگى به خویشاوندان به هنگامى که از انسان روى بگردانند – و تنگدست باشند – و نیز رسیدگى به همسایه مسلمان، حقى است که خداوند در دارائى مسلمان قرار داده است. سپس حضرت رسول اکرم فرمود: کسى که با شکم سیر سر بر بالین گذارد در حالى که همسایه مسلمانش گرسنه است، به راستى به من ایمان نیاورده است. و آنگاه فرمود: جبرئیل آنچنان پیوسته به من درباره همسایه سفارش مىکرد که من پنداشتم همسایهها از یکدیگر ارث مى برند. «عن الصادق، عن آبائه، عن على صلوات الله علیهم قال: قیل للنبى صلى الله علیه و آله و سلم: یا نبى الله! افى المال حق سوى الزکاه؟ قال: نعم! بر الرحم اذا ادبرت و صله الجار المسلم. فما آمن بى من بات شبعانا و جاره المسلم جائع. ثم قال صلى الله علیه و آله و سلم: ما زال جبرئیل یوصینى بالجار حتى ظننت انه سیورثه.»(2) درباره خوش رفتارى با همسایگان و پاس داشتن حقوق ایشان تاکید بسیار شده است و تعابیرى زیبا در این باره آمده است، مانند سخن امام صادق که فرمود: شما را سفارش مىکنم که با همسایگان خویش خوش رفتارى کنید زیرا که خداوند به این مهم دستور داده است. «عن ابى عبدالله علیه السلام قال: علیکم بحسن الجوار فان الله عز و جل امر بذلک.» (3)
و نیز آن حضرت فرمود: خوش رفتارى با همسایگان رزق و روزى را مىافزاید. «قال ابوعبدالله علیه السلام: حسن الجوار یزید فى الرزق.»(4) و از سویى دیگر درباره آزار رساندن به همسایگان و تباه ساختن حقوق آنان، تعابیر تند و تیز در روایات وارد شده است، چنانچه پیامبر خدا فرمود: هر کسى که همسایهاش را بیازارد، خدا بوى بهشت را بر او حرام مىکند. و جایگاه چنین کسى قعر آتش است که چه جایگاه بدى است. و هر کس که حق همسایه را تباه سازد، از ما نیست.
پیامبر خدا فرمود: هر کسى که همسایهاش را بیازارد، خدا بوى بهشت را بر او حرام مىکند. و جایگاه چنین کسى قعر آتش است که چه جایگاه بدى است. و هر کس که حق همسایه را تباه سازد، از ما نیست.
و جبرئیل آنچنان پیوسته درباره همسایه سفارش مىکرد که من پنداشتم همسایه از همسایه ارث مىبرد. «فى مناهى النبى صلى الله علیه و آله و سلم: من اذى جاره حرم الله علیه ریح الجنه، و ماواه جهنم و بئس المصیر و من ضیع حق جاره فلیس منا، و ما زال جبرئیل یوصینى بالجار حتى ظننت انه سیورثه.» (5)
یک بار پیامبر، حضرت على و نیز سلمان و اباذر و مقداد را ماموریت داد تا به مسجد درآیند و در جمع مسلمانان سه بار با صداى بلند این فرمان رسول خدا را به گوش همگان برسانند: کسى که همسایهاش از بلا و آزار او در امان نیست، ایمان ندارد.
یک بار پیامبر، حضرت على و نیز سلمان و اباذر و مقداد را ماموریت داد تا به مسجد درآیند و در جمع مسلمانان سه بار با صداى بلند این فرمان رسول خدا را به گوش همگان برسانند: کسى که همسایهاش از بلا و آزار او در امان نیست، ایمان ندارد.
و نیز فرمان داد که ندا در دهند: حد و مرز همسایگى چهل خانه است، از هر سو “از پیش و پس و راست و چپ خانه”. «… فامر رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم علیاً و سلمان و اباذر و مقدادا، فامرهم ان ینادوا فى المسجد باعلى اصواتهم انه لا ایمان لمن لم یامن جاره بوائقه – فنادوا ثلاثا – ثم امر فنودى ان کل اربعین دارا من بین یدیه، و من خلفه، و عن یمینه و عن شماله یکون ساکنها جارا له.»(6)
پینوشتها:
1- نهج البلاغه، وصیت حضرت به امام حسن علیه السلام.
2- بحارالانوار، ج 71، ص 151، کتاب العشره باب حق الجار.
3- بحار الانوار، ج 71، ص 150.
4- بحار الانوار، ج 71، ص 153.
5- بحار الانوار، ج 71، ص 150.
6- بحار الانوار، ج71، ص 152.
منبع:
کتاب آخرین دیدار، نادر فضلی .
صفات بنده پرهیزکار
خطبه 76
خدا رحمت کند کسى را که چون سخن حکیمانه بشنود، خوب فرا گیرد، و چون هدایت شود بپذیرد، دست به دامن هدایت کننده زند و نجات یابد، مراقب خویش در برابر پروردگار باشد.
از گناهان خود بترسد، خالصانه گام بردارد، عمل نیکو انجام دهد، ذخیرهاى براى آخرت فراهم آورد، و از گناه بپرهیزد، همواره اغراض دنیایى را از سر دور کند، و درجات آخرت به دست آورد، با خواستههاى دل مبارزه کند، آرزوهاى دروغین را طرد و استقامت را مرکب نجات خود قرار دهد.
تقوا را زاد و توشه روز مردن گرداند، در راه روشن هدایت قدم بگذارد، و از راه روشن هدایت فاصله نگیرد. چند روز زندگى دنیا را غنیمت شمارد و پیش از آن که مرگ او فرا رسد خود را آماده سازد، و از اعمال نیکو، توشه آخرت برگیرد.
مسئولیت توانگران
خدا بندگانى دارد که براى سود رساندن به دیگران، نعمتهاى خاصّى به آنان بخشیده است، تا آنگاه که دست بخشنده دارند، نعمتها را در دستشان باقى مىگذارد، و هر گاه از بخشش دریغ کنند، نعمتها را از دستشان گرفته و به دست دیگران خواهد داد.
سفارش به میانه روى
نامه ی 21
اى زیاد، از اسراف بپرهیز، و میانه روى را برگزین. از امروز به فکر فردا باش، و از اموال دنیا به اندازه کفاف خویش نگهدار، و زیادى را براى روز نیازمندیت در آخرت پیش فرست.
آیا امید دارى خداوند پاداش فروتنان را به تو بدهد، در حالى که از متکبّران باشى؟
آیا طمع دارى ثواب انفاق کنندگان را دریابى، در حالى که در ناز و نعمت قرار دارى و تهیدستان و بیوه زنان را از آن نعمتها محروم مىکنى؟
همانا انسان به آنچه پیش فرستاده، و نزد خدا ذخیره ساخته، پاداش داده خواهد شد.